Ik heb van de week weer wat moois gevonden, toen ik op het YouTube kanaal van tv, aan het surfen was. Ik kwam oude beelden tegen van het Neerlands Nieuws uit de oorlogsjaren 1940-1945. En na de tweede wereldoorlog de wederopbouw 1945-1950. En daarna gaat het verder… en krijgen wij de tijd waarin ik geboren werd. Een interessante tijd om naar te kijken vind ik zelf…

Wie van mijn generatie kent onderstaand geluidsfragment nu niet. Want op zondagmiddag eind jaren vijftig gingen wij naar het matinee van het oude Luxor theater hier in de stad. Wij gingen naar de film….Films van George Formby, Alleen op de wereld. Films met Doris Day, en Cliff Richard weet ik nog, maar het zijn zullen er zeker nog veel meer zijn geweest.

Maar de middag was niet compleet als je deze tune voorafgaand, of in de pauze van de film niet had gehoord.

Het bioscoop journaal met het Neerlands Nieuws werd na de Tweede Wereldoorlog door de firma Polygoon-Profilti verzorgd, Zowel het Neerlands Nieuws als Wereldnieuws van Polygoon stond symbool voor het naoorlogse Nederland.

In het licht van de wederopbouw was het van belang dat het Nederlandse volk weer vertrouwen kreeg in de samenleving. Hiertoe probeerde Polygoon-Profilti voor het bioscoopjournaal zoveel mogelijk een positieve benadering te hanteren.

Dé stem van het naoorlogse Nederland, zo herinneren de meeste Nederlanders zich dan ook commentator en nieuwslezer Philip Bloemendal. Zijn karakteristieke timbre is onlosmakelijk verbonden met het filmproductiebedrijf Polygoon en het daaruit voortgekomen bioscoopjournaal.

Onderstaand is zijn karakteristieke stem te horen in de Brillenshow…

Eind jaren vijftig komt het bioscoopjournaal in de moeilijkheden. Door financiële steun van de overheid kan de productie van het journaal gewoon doorgaan en wordt het uiteindelijk nog tot 1987 in verschillende bioscopen vertoond.

Polygoonjournaal  in de Tweede Wereldoorlog

Tijdens de Tweede Wereldoorlog ging de productie van het Polygoon Journaal gewoon door. Zoals bij veel journalistieke platformen, kwam ook hier Duitse propaganda in voor. De journaals waren sterk gekleurd, en items werden voorzien van stevige marsmuziek op de achtergrond.

Het zorgde tijdens en na de oorlog voor veel kritiek. Wanneer Mussert of Seys-Inquart op beeld verschenen, werden zij ongegeneerd door het publiek uitgejoeld. Iets wat een hoogtepunt bereikte toen het Polygoon journaal in 1943 de begrafenis van vermoorde NSB-er Seyffardt behandelde.

Het publiek verzette zich zo tegen de uitzending, dat de bezetter maatregelen trof. Voortaan bleven de bioscooplichten aan tijdens de voorstelling, zodat de bezetter konden zien of iedereen zich wel netjes gedroeg. De uitzendingen resulteerden na de oorlog wederom voor veel kritiek op de redactie, die hiermee zouden hebben meegewerkt met de bezetter.

• 

• 

• 

• 

Polygoonjournaal na de oorlog

Na de oorlog werd het Polygoon journaal succesvoller dan ooit. Vanaf dat moment begon tevens de carrière van Philip Bloemendal bij het Polygoon journaal, die  later uit zou groeien tot hét boegbeeld. Vooral zijn stemgeluid werd iets wat mensen typeerden met het Polygoon journaal.

De opkomst van de televisie was een belangrijke verandering voor het Polygoonjournaal, doordat mensen het journaal ook voortaan vanuit huis konden bekijken. Het journaal dreigde hierom later te verdwijnen, door een gebrek aan inkomsten.

Dit zorgde voor zoveel weerstand bij het volk en moest de overheid zich hier wel op aanpassen, waardoor het journaal door middel van subsidies tot ’84 in stand werd gehouden. Hierna werd het journaal definitief ingehaald door televisie journaals. Na het verdwijnen van het Polygoonjournaal in 1987 kwam het filmarchief in handen van de NOS

Gelukkig maar dit filmarchief dat van een onschatbare waarde is, behouden blijft voor de toekomst. Het heeft zoveel cultuur en historische waarde dat dit niet verloren mag gaan. Dus ben ik nu ook heel erg blij dat er op YouTube zoveel van dit beeldmateriaal te bekijken is. Voorlopig ben ik nog niet uitgekeken…